مزایا ، معایب و مشخصات دستگاه لیزر IPL

زمان مطالعه: 10 دقیقه

دستگاه آی پی ال یا نور شدید پالسی، روشی غیرتهاجمی برای زیبایی و درمان پوست است که با تابش پالس‌های نوری چندطیفی، به عمق پوست نفوذ کرده و رنگدانه‌ها، رگ‌های سطحی و پیاز مو را هدف می‌گیرد. برخلاف لیزر که تک‌طول‌موج است، IPL نوری گسترده تولید می‌کند و با تنظیم هوشمند شدت تابش و طول موج، برای از بین بردن موهای زائد، کاهش لک، جوان‌سازی و درمان آکنه کاربرد دارد. وجود لامپ زنون، فیلترهای انتخابگر، سیستم خنک‌کننده و سنسور تشخیص رنگ پوست از ویژگی‌های اصلی آن است. درمان با IPL در چند جلسه انجام می‌شود و بهترین نتیجه در پوست‌های روشن با موهای تیره دیده می‌شود. این فناوری با تابشی غیریونیزه کار می‌کند، ایمن است و هزینه درمانش کمتر از دستگاه لیزرهای کلینیکی است. امروز IPL به عنوان ابزاری هوشمند در کلینیک‌های پوست و حتی نسخه‌های خانگی، نقش مهمی در کاهش رشد مو و شفافیت پوست ایفا می‌کند.

معرفی فناوری دستگاه آی پی ال

فناوری نور شدید پالسی یا آی پی ال ( Intense Pulsed Light ) یک روش غیر تهاجمی و غیر لیزری در حوزه درمان و زیبایی پوست است که با تابش پالس های نوری چند طیفی و پیوسته، ساختار های هدف در درمیس را مورد اثر قرار می دهد. این سیستم با بهره گیری از طیف نوری ۴۰۰ تا ۱۲۰۰ نانومتر کار می کند و برخلاف لیزر که تک طول موج است، نور چند رنگی تولید می کند. درمان با آی پی ال بر پایه جذب انتخابی نور توسط ملانین و هموگلوبین انجام می شود و در نتیجه حرارتی کنترل شده در بافت هدف ایجاد می کند بدون آسیب به اپیدرم. این فناوری در حذف مو های زائد، درمان لک و قرمزی، آکنه و حتی جوان سازی پوست کاربرد فراوان دارد. از دید فیزیولوژیک، تابش نوری غیر یونیزه در آی پی ال منجر به تحریک کلاژن و افزایش الاستیسیته پوست می شود. مکانیزم آن ترکیبی از اثر فوتو ترمال و فوتو شیمیایی است که اثربخشی بالا و دوره نقاهت کوتاه را به همراه دارد.

اجزای اصلی

دستگاه آی پی ال از چند بخش اصلی تشکیل شده که هر کدام در ایمنی و کارایی آن نقش ویژه ای دارند. مهم ترین جزء، لامپ زنون است که منبع تولید پالس نوری چند طیفی می باشد و در فاصله های میلی ثانیه ای انرژی شدیدی را ساطع می کند. فیلتر های نوری با قابلیت جذب انتخابی، طول موج نامطلوب را حذف می کنند تا فقط طیف موثر ( حدوداً ۴۷۰ تا ۱۱۰۰ نانومتر ) به پوست برسد. سیستم خنک کننده در دهانه تابش قرار داشته تا از سوختگی اپیدرم جلوگیری کند و آرامش مراجع را افزایش دهد. منبع تغذیه و مدار الکترونیکی نیز پالس انرژی را تنظیم و پایداری الکترونیکی سیستم را تضمین می کنند. در مدل های جدید، سنسور تشخیص رنگ پوست و تماس با سطح پوست افزوده شده است تا تابش فقط زمانی اتفاق بیفتد که دستگاه در حالت ایمن قرار دارد. بدین ترتیب، دستگاه آی پی ال ترکیبی از نور هوشمند، الکترونیک دقیق و ایمنی پوستی پیشرفته است.

اجزاء دستگاه آی پی ال	کارکرد فنی	نقش در ایمنی و کارایی
لامپ زنون	تولید نور پالسی چند طیفی با شدت بالا	گرمایش دقیق هدف بدون آسیب به اپیدرم
فیلتر نوری	حذف طول موج‌های غیر مؤثر	افزایش دقت تابش و جلوگیری از سوختگی
سیستم خنک کننده	کاهش دمای سطح پوست در حین تابش	حفظ ایمنی پوست و راحتی مراجعه‌کننده
مدار الکترونیکی	تنظیم شدت و پایداری پالس‌های نوری	کنترل انرژی و افزایش عمر لامپ
دهانه تابش (اپلیکاتور)	انتقال نور به پوست در نواحی مختلف	کنترل محدوده تابش و تمرکز بهتر نور
سنسور تماس	تشخیص تطابق رنگ و وضعیت تماس کامل	جلوگیری از تابش ناایمن در پوست‌های حساس
نمایشگر دیجیتال	نمایش و تنظیم شدت، شات و مد	کنترل لحظه‌ای و دقت در عملکرد دستگاه

کاربردهای آی پی ال

• حذف مو های زائد بدن و صورت
• رفع لک های پوستی ناشی از آفتاب یا افزایش سن
• درمان قرمزی، روزاسه و رگ های سطحی (تلانژکتازی)
• بهبود و جوان سازی پوست از طریق تحریک کلاژن
• درمان آکنه فعال و کاهش التهاب ضایعات جوش
• کاهش تیرگی نواحی خاص مانند زیر بغل یا بیکینی
• درمان کک و مک و لک های کبدی
• بهبود بافت پوست و کوچک کردن منافذ باز
• کاهش اسکار های سطحی و ناهمواری پوست
• اصلاح ناهماهنگی رنگ پوست (Tone Correction)

دستورالعمل درمان با  IPL

فناوری دستگاه آی پی ال روشی نوین و غیر تهاجمی در درمان های پوستی است که با استفاده از نور شدید پالسی، ساختارهای رنگدانه دار را هدف قرار می دهد و بدون آسیب رساندن به اپیدرم، موجب بهبود چهره و سلامت پوست می شود. این فناوری بر پایه تبدیل انرژی نوری به گرما عمل کرده و برای حذف موهای زائد، درمان لک، آکنه و جوان سازی به کار می رود. در آی پی ال انرژی طیفی کنترل شده با جذب انتخابی در ملانین و هموگلوبین باعث تخریب تدریجی ریشه مو یا سلول های آسیب دیده می شود. رعایت فاصله جلسات، پرهیز از آفتاب قبل و بعد از درمان و انتخاب شدت مناسب تابش از اصول کلیدی این روش است. آی پی ال علاوه بر زیبایی، روشی علمی با ایمنی بالا و دوره نقاهت کوتاه است و نقطه آغاز درمان های هوشمند مبتنی بر نور در کلینیک های پوستی محسوب می شود. خریداری دستگاه الکس دایود نیز به عنوان گزینه ای مکمل در کنار دستگاه آی پی ال توصیه می شود، زیرا با طول موج ۷۵۵ تا ۸۱۰ نانومتر قدرت نفوذ بیشتری دارد و حذف موهای زائد را با دقت و ماندگاری بالاتری انجام می دهد.

پارامترهای مؤثر بر بازده درمان

در درمان های نوری مبتنی بر دستگاه آی پی ال، بازده نهایی وابسته به مجموعه ای از پارامتر های تخصصی است که هماهنگی دقیق آن ها میان دستگاه و ویژگی های فرد اهمیت حیاتی دارد. شدت انرژی تابش، طول موج انتخابی، نوع فیلتر و زمان هر پالس به طور مستقیم بر عمق نفوذ نور و میزان تخریب هدف اثر می گذارند. تضاد رنگ بین پوست و مو یکی از عوامل کلیدی در جذب انتخابی نور توسط ملانین محسوب می شود؛ هر چه تضاد بیشتر باشد، اثربخشی بالاتر است. دمای سطح پوست و کارایی سیستم خنک کننده نیز بر جلوگیری از آسیب گرمایی اپیدرم اثر دارد. علاوه بر این، فاصله جلسات درمان و وضعیت چرخه رشد مو تعیین کننده سرعت بازگشت نتایج است. انتخاب انرژی مناسب برای هر تیپ پوستی طبق مقیاس فیتزپاتریک، نظارت بالینی و تنظیم هوشمند پارامتر ها موجب افزایش بازده علمی و ایمنی درمان با آی پی ال می شود.

مقایسه آی پی ال و لیزر های کلینیکی

فناوری دستگاه آی پی ال و لیزر های کلینیکی هر دو بر پایه جذب انتخابی نور توسط رنگدانه های پوستی عمل می کنند، اما در ماهیت فیزیکی و دامنه کاربرد تفاوت بنیادین دارند. آی پی ال از نور چند طیفی و غیر همسان استفاده می کند که محدوده طول موج آن بین ۴۷۰ تا ۱۱۰۰ نانومتر است و توسط فیلتر های انتخابی کنترل می شود، در حالی که لیزر ها منبع تک طول موج دارند و در هدف گیری دقیق تر عمل می کنند. در درمان مو های زائد، تهیه لیزر الکساندرایت یا دایود برای پوست های تیره کارایی بالاتری دارد، ولی آی پی ال به دلیل پوشش طیف وسیع تر برای انواع پوست های روشن تا گندمی مناسب است. هزینه پایین، دسترسی خانگی و کاهش درد از مزیت های آی پی ال محسوب می شود، در مقابل تمرکز بالا، نفوذ عمقی و سرعت درمان از ویژگی های برتر لیزر های کلینیکی است. انتخاب بین این دو به نوع پوست، هدف درمان و تجربه اپراتور بستگی دارد.

دستگاه های خانگی و پروفشنال آی پی ال

در دستگاه آی پی ال، دستگاه های خانگی و پروفشنال هر دو بر پایه تابش پالس های نوری چند طیفی عمل می کنند، اما تفاوت در توان، فیلتر و سیستم خنک کننده باعث تغییر در عمق اثر درمانی می شود. دستگاه های پروفشنال در کلینیک ها با انرژی بالاتر و فیلتر های دقیق برای رفع مو، لک و ضایعات عروقی به کار می روند و نیازمند اپراتور آموزش دیده هستند. در مقابل، دستگاه های خانگی برای ایمنی بیشتر از انرژی کنترل شده استفاده می کنند و گزینه ای مناسب برای مراقبت منظم در منزل به شمار می آیند. این مدل ها معمولا دارای حسگر رنگ پوست، تنظیم شدت نور و حالت تک شات یا چند شات هستند. هرچند نتیجه گیری در مدل های خانگی زمان برتر است، اما استفاده منظم آن می تواند تا هشتاد درصد کاهش تراکم مو را ایجاد کند و نقش قابل توجهی در نگهداشت زیبایی پوست داشته باشد.

ویژگی های مدل های خانگی (PHILIPS، Remington، Mercury)

مدل های خانگی دستگاه آی پی ال با طراحی مهندسی دقیق و رعایت اصول ایمنی نور، توانسته اند فناوری کلینیکی را به سطح مصرف خانگی منتقل کنند. برند هایی مانند فیلیپس، رمینگتون و مرکوری هر یک با تمرکز بر بهبود طول عمر لامپ زنون، ایجاد فیلتر های دقیق و استفاده از سنسور هوشمند پوست، عملکرد بهینه و ایمن را تضمین می کنند. فیلیپس با سیستم Skin Tone Sensor رنگ پوست را قبل از هر شات می سنجد و شدت پالس را تنظیم می کند. رمینگتون از فناوری Propulse برای نفوذ یکنواخت تر نور در فولیکول بهره می گیرد و مرکوری با طراحی ارگونومیک و فیلتر های قابل تعویض دوام بالاتری ارائه می دهد. تمامی مدل ها از طول موج ۴۷۰ تا ۱۱۰۰ نانومتر استفاده می کنند و دارای پنج سطح انرژی هستند تا برای تمام تیپ های پوستی قابل استفاده باشند.

تفاوت ظرفیت شات، نوع تغذیه

ظرفیت شات در دستگاه های آی پی ال نشان دهنده طول عمر کاری لامپ زنون است و از مهم ترین شاخص های خرید محسوب می شود. مدل های خانگی فیلیپس با حدود پانصد هزار شات، قابلیت استفاده بلند مدت برای چند نفر را دارند، در حالی که برخی مدل های کوچک تر تنها تا دویست هزار شات پشتیبانی می کنند. از نظر تغذیه، دستگاه های خانگی عمدتاً با اتصال مستقیم به برق طراحی شده اند تا توان یکنواخت حفظ شود، اما در نسخه های جدیدتر امکان شارژ نیز فراهم شده است. تنظیمات هوشمند شامل حسگر تشخیص تماس با پوست، تنظیم خودکار شدت نور و انتخاب حالت شات دستی یا پیوسته است که دقت و ایمنی درمان را بالا می برد. ترکیب این ویژگی ها باعث شده آی پی ال خانگی به گزینه ای قابل اعتماد و مقرون به صرفه برای مراقبت نوری پوست تبدیل شود.

خطرات احتمالی

فناوری آی پی ال اگرچه به عنوان روشی ایمن و غیر تهاجمی شناخته می شود، اما در صورت تنظیم نادرست پارامتر ها می تواند عوارض خفیفی مانند قرمزی، تورم موقت، یا احساس گرمای سطحی ایجاد کند. این واکنش ها معمولاً ناشی از جذب بیش از حد انرژی توسط اپیدرم یا تماس مستقیم لنز با پوست مرطوب هستند و در بیشتر موارد طی چند ساعت فروکش می کنند. برای مدیریت این عوارض، استفاده از کمپرس سرد، کرم های مرطوب کننده فاقد عطر و ضد آفتاب با اس پی اف سی مناسب توصیه می شود. همچنین پرهیز از قرارگیری مستقیم در نور آفتاب و خودداری از استفاده محصولات لایه بردار تا چهل و هشت ساعت ضروری است. رعایت دقیق دستورالعمل اپراتور، تست اولیه بر سطح کوچک پوست و بهره گیری از ژل خنک کننده از مؤثر ترین راهکار ها برای پیشگیری از بروز واکنش های ناخواسته در درمان با آی پی ال است.

“Even though common, most side-effects secondary to IPL photodepilation are mild and transient. Permanent side-effects such as scars are unlikely but they may occur.”

با وجود شیوع، اغلب عوارض ناشی از آی پی ال برای رفع مو های زائد خفیف و گذرا هستند. عوارض دائمی مانند اسکار بعید است، اما ممکن است رخ دهند.
منبع: pubmed

بیمارانی که نباید از آی پی ال استفاده کنند

درمان با آی پی ال برای بسیاری از تیپ های پوستی ایمن است، اما در برخی گروه های خاص باید از انجام آن خودداری شود. بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده، صرع، یا اختلالات التهابی پوست مانند پسوریازیس، کاندید مناسبی برای آی پی ال نیستند. مصرف کنندگان دارو های حساس کننده به نور مانند آکوتان یا تتراسایکلین نیز باید درمان را تا شش ماه به تعویق اندازند. زنان باردار، افراد دارای سابقه کلوئید و کسانی که اخیراً برنزه کرده اند در معرض خطر سوختگی و تغییر رنگ پوست قرار دارند. علاوه بر این، وجود تتوی تازه یا زخم باز در محل تابش از موارد منع قطعی محسوب می شود. مشاوره دقیق پیش از درمان و بررسی تاریخچه دارویی می تواند از آسیب های پوستی جلوگیری کند و ایمنی فرآیند تابش نوری را برای بیمار تضمین نماید.

سوالات رایج درباره دستگاه آی پی ال